SUWALSKI PARK KRAJOBRAZOWY

SUWALSKI PARK KRAJOBRAZOWY utworzony został w 1976 roku. Chroni on jeden z najpiękniejszych zakątków północno-wchodniej Polski. Bogactwo przyrodnicze i piękno pejzażu czynią tę krainę wyjątkowo atrakcyjną. Jej wielce urozmaiconą rzeźbę terenu ukształtowało - jak zresztą całego Pojezierza Suwalskiego - ostatnie zlodowacenie bałtyckie sprzed 10-12 tysięcy lat. To jego działalność i skutki ustępowania lądolodu (roztopy) nadały obszarowi Parku wyjątkowo urozmaiconą konfigurację, której deniwelacje sięgają ponad 100 m, tworząc wyniosłe wzgórza, niecki malowniczych jezior, kwieciste doliny poprzecinane licznymi strumieniami i głębokie rynny rzek, zwłaszcza Czarnej Hańczy. Przepływa ona przez najgłębsze jezioro w Polsce i na Niżu Europejskim - Hańczę (108,5 m głębokości). Jest to największy akwen w obrębie Parku. Fenomenem geologicznym w Parku jest też tzw. Zagłębienie Szeszupy - rzeki przecinającej Park z zachodu na wschód. Tworzy ono ogromną pranieckę wytopiskową z licznymi wzgórzami morenowymi i kemowymi, w otoczeniu których rozłożyły się niezmiernie urodziwe jeziora, między innymi: Jaczno, Kojle, Perty, Szurpiły. Wspaniałym punktem widokowym jest Góra Cisowa koło Gulbieniszek. Roztacza się z niej panorama niemal na cały Park. Piękny krajobraz rozciąga się też z Góry Zamkowej, dawnego grodziska Jaćwingów. W obrębie SKP znajdują się unikatowe formy geomorfologiczne: oz turtulski, wisząca dolina, wiszące torfowiska oraz - objęte ochroną rezerwatową - trzy głazowiska. Warte obejrzenia są: molenna staroobrzędowców w Wodziłkach, siedlisko młyńskie w Turtulu (siedziba zarządu Parku), ruiny dworu w Starej Hańczy i niszczejący dwór w Kleszczówku. Dzięki dobrze oznakowanym szlakom pieszym i rowerowym oraz ścieżkom dydaktyczno-poznawczym obszar Parku jest łatwy do zwiedzania.